Książki dla dzieci teraz i dziś, czyli co warto czytać pociechom?
Mijają lata i w każdej dziedzinie trendy ulegają zmianom. Nie inaczej jest z książkami. Starsze dzieła często wypierane są przez nowoczesne pozycje, które bywają nieco przystępniejsze dla czytelników. Ta naturalna kolej rzeczy nikogo nie powinna dziwić. W podobny sposób zmienia się także literatura przeznaczona dla dzieci. Mimo to nadal natrafić można na dzieła ponadczasowe, które nie tracą na popularności, choć "pełnoletność" osiągnęły wiele lat temu.
Starsze nie znaczy nieaktualne
Dobra książka dla dzieci musi spełniać pewne standardy, młody czytelnik to fan wyjątkowo niewdzięczny, bo łatwo tracący uwagę. Dlatego autorzy często stają przed trudnym zadaniem: muszą znaleźć balans między wartką przygodą a moralizowaniem. Tylko w ten sposób nie zanudzą latorośli, ale i przekażą wartościową wiedzę. W mistrzowski sposób opanowała to szwedzka literatura dziecięca.
Pippi Pończoszanka (alias Pippi Långstrump) - postać stworzona przez Astrid Lindgren - jest tego idealnym przykładem. Rezolutna dziewięciolatka o rudych włosach z pozoru wydaje się fatalnym wzorem do naśladowania przez dzieci. Nie dość, że ma skłonności do psot, to jeszcze wierzy, iż doskonale jest w stanie poradzić sobie bez dorosłych. Jednak jej perypetie mają znakomity walor edukacyjny, który pociechy nadal chłoną z ogromną łatwością.
Nie sposób tu również nie wspomnieć o tworzącej po szwedzku fińskiej pisarce Tove Jansson, autorce niezapomnianych Muminków. Losy rodziny nietypowych stworków zaskakują pod wieloma względami, nie jest to wcale prosta historyjka, ale opowieść zainspirowana często bardzo przykrymi doświadczeniami. Choć każde z opowiadań kończy się szczęśliwie, podczas lektury czytelnik nie raz zadrży ze strachu. U Jansson nic nie jest czarne i białe, dokładnie tak, jak w prawdziwym życiu.
Zdecydowanie lżejszy charakter ma kultowe dzieło René Goscinny'ego - jego "Mikołajek" nieprzerwanie dostępny jest w księgarniach, choć debiutował przecież w oryginale w 1960 roku. Nic się przy tym nie zestarzał. Świat widziany z perspektywy kilkuletniego chłopca sprawia przezabawne wrażenie, jest przyjemny i barwny. Losy Mikołajka są proste, ale przedstawiają bardzo realne sytuacje i zachowania, często zresztą niewłaściwe. Jednak to właśnie one dają dziecku możliwość uczenia się na cudzych błędach, a rodzicom pretekst do rozmowy na niektóre tematy.
Nadchodzi nowe
Dawne dzieła kryją w sobie niesamowitą moc, ale nie oznacza to wcale, że należy zamykać się na współczesną literaturę dziecięcą. Wprost przeciwnie! Może to przecież doprowadzić do przegapienia prawdziwej perły.
Tych nie brakuje, chociażby wśród polskich książek. Tutaj na uwagę zasługuje wyjątkowo poczytna seria "Kroniki Archeo". Agnieszka Stelmaszczyk pokazuje w swoich książkach, że żądza przygody i chęć rozwiązania zagadki pięknie uzupełnia się z rozsądną dawką wiedzy. Autorka w inteligentny sposób przemyca do powieści elementy historyczne czy geograficzne, budząc tym zainteresowanie najmłodszych.
Na uwagę zasługuje także twórczość Justyny Bednarek, która potrafiła przedstawić historie codziennych przedmiotów ("Niesamowite przygody dziesięciu skarpetek") w sposób przykuwający uwagę dzieci oraz dorosłych. Z kolei tworzony przez Agnieszkę Chylińską cykl "Zezia" doceniany jest przez psychologów z uwagi na jego pozytywny wpływ na rozwój młodych czytelników.
Jak widać, we wszystkim należy zachować rozwagę. Kultowe dzieła zasługują na uznanie, ale wkrótce ten sam status mogą zyskać nowe tytuły. Najlepiej więc zachować otwarty umysł.
Komentarze
Zalogowani użytkownicy nie muszą wpisywać kodu bezpieczeństwa. Zarejestruj się teraz lub zaloguj się jeśli masz już konto.