Światło, dźwięki i para czyli... Parowozownia Wolsztyn
Francuzi mają swoje superszybkie pociągi TGV i do nich należy rekord prędkości maksymalnej z 2007 roku – 574 km/h! Nie ustępuje im Japonia posiadająca również koleje dużych prędkości, czyli system kolejowego transportu publicznego pozwalający na wykonywanie przewozów pasażerskich z prędkościami przekraczającymi 300 km/h. Chiny, które nie lubią pozostawać w tyle za Europą i Ameryką, chwalą się pociągiem pokonującym trasę 1300 kilometrów w niecałe 3 godziny! A Polska? Cóż, gdyby był to tekst traktujący o kondycji polskich kolei, to PKP nie miałoby u nas dobrej prasy, ale na szczęście chcemy napisać o czymś odmiennym. Naszą ambicją jest wzbudzenie w Was zainteresowania starymi, buchającymi parą, majestatycznymi parowozami, które nie tylko stoją w parowozowni i ładnie wyglądają na zdjęciach, ale regularnie jeżdżą, ku radości małych i dużych miłośników starych kolei. Czy Wy zaliczacie się do tego grona? Jeśli jeszcze nie wiecie, to my ułatwimy Wam podjęcie decyzji!
Pierwszą wizytę w Wolsztynie najlepiej zaplanować na przełom kwietnia i maja, gdy odbywa się tu wielki festyn „Parada Parowozów”. Uruchamiane są wtedy sprawne maszyny z Wolsztyna, przyjeżdżają także inne z całej Polski i zagranicy. Wieczorem, podczas widowiska ”Światło, dźwięk i para”, parowozy prezentują się na zabytkowej obrotnicy niczym modelki na wybiegu. Jest między nimi ozdoba parowozowni, słynna Piękna Helena, czyli Pm36-2, najszybszy wciąż działający polski parowóz. Może się rozpędzić do 130 km/h, choć w czasach świetności Helena jeździła jeszcze szybciej. To także ewenement pod względem wielkości – jej koła mają średnicę aż 2 m. Obok Heleny w wolsztyńskiej parowozowni zobaczymy ok. 30 parowozów, w tym najstarszy w Polsce czynny parowóz Okl-359 z 1917 r. i pierwszy polski parowóz osobowy Ok22-31 z 1929 r. Jest tu też 12 historycznych wagonów osobowych z lat 1909 – 1930 oraz tabor specjalny: parowóz bezogniowy z 1912 r., pług do odśnieżania z 1883 r. i dźwig warsztatowy o napędzie ręcznym z 1913 r.
Uwaga! Aby wczuć się w klimat zabytkowych parowozów warto zatrzymać się na nocleg w parowozowni (50 zł). Dla najmłodszych z pewnością wielką atrakcją będzie przejażdżka w kabinie maszynisty. Co prawda kosztuje 150 zł, ale zostaje w pamięci na zawsze. Warto śledzić stronę Parowozowni – organizują wiele ciekawych imprez (np. Dzień Dziecka z wieloma pociągowymi atrakcjami).
Kilka słów o samej parowozowni. Jest ona nadal czynną lokomotywownią, z której codziennie wydawane są parowozy do prowadzenia planowych pociągów pasażerskich na trasie do Poznania. Jest to jedyne takie miejsce, gdzie można obejrzeć warsztaty, maszyny i urządzenia oraz inne obiekty zaplecza technicznego służące utrzymaniu i naprawie parowozów. Nie jest to skansen ani muzeum specjalnie utworzone dla prezentacji parowozów i ich zaplecza, ale czynna od ponad 100 lat prawdziwa parowozownia.
Idea powstania muzeum i gromadzenia zbiorów powstała około roku 1990, gdy zaczęto zamykać dla obsługi ruchu pasażerskiego okoliczne linie kolejowe. Wtedy, z likwidowanych pomieszczeń stacyjnych, zwożono do Wolsztyna drezynami wyposażenie tych obiektów. Aby nie trafiło ono na złom postanowiono zebrać je w parowozowni. Tu też zaczęły trafiać pierwsze eksponaty, które postanowiono zgromadzić w jednym pomieszczeniu, aby je udostępnić coraz liczniej odwiedzającym parowozownię gościom i miłośnikom kolei.
Zbiory
Eksponaty służby ruchowo – handlowej (wyposażenie biura zawiadowcy i kasy biletowej), służby trakcji (wyposażenia parowozowni, elementy wyposażenia parowozów, dokumenty, stemple biur parowozowni), urządzenia łączności (łącznice, telefony), służby drogowej (urządzenia zabezpieczenia ruchu kolejowego – wyposażenia przejazdów kolejowych, nastawni, układów szyn, lamp, wskaźników, itp. Wiele eksponatów zostało pozyskanych ze zbiorów prywatnych oraz darowizn emerytowanych pracowników kolejowych.
Najciekawsze eksponaty
Szybkościomierze stosowane na parowozach - różnych producentów i typów budowy; zbiór torowych latarni sygnałowych; zbiór stempli z zamkniętych stacji kolejowych na liniach wokół Wolsztyna; oryginalny zachowany plan rozbudowy parowozowni – hali postojowej z 4 stanowiskowej na 8 stanowiskową - zatwierdzony w roku 1909 przez Królewską Pruską Dyrekcję Kolei Państwowej
Diorama kolejowa. Zbiory modeli kolejowych
Diorama pokazuje stan, w jakim parowozownia była około roku 1920 a więc po odzyskaniu niepodległości przez Polskę. Tak, więc układ torowy oraz wygląd niektórych urządzeń i budynków różni do tego, jaki zobaczymy obecnie. Na makiecie jest też odwzorowana obrotnica pruskiej ujednoliconej konstrukcji o średnicy 16 m z 1901 roku, podczas gdy obecnie zobaczymy tu obrotnicę o średnicy 20m, odwzorowana na makiecie hala parowozowni ma tylko 4 stanowiska (a nie 8 jak obecnie). Nie ma też tu budynku noclegowni, który postawiono dopiero w roku 1956. Należy dodać, że aby odwzorować w tej skali całą stację w Wolsztynie potrzeba by około 14m! Diorama ulega stałej rozbudowie i ulepszaniu – obecnie trwa rozbudowa torów, które umożliwią przejazd i prezentację składów modeli wzdłuż całej ściany muzeum. Zainstalowano też system prezentacji multimedialnej, który prezentuje poszczególne obiekty na makiecie - podświetlając je – w synchronizacji z filmem i udźwiękowioną wielokanałowo prezentacją. Na makiecie "pracują" 3 parowozy oraz wagony towarowe i osobowe z epoki międzywojennej.
Ciekawostka! Makietę wykonano w skali HO (1:87) tzn. każdy element w naturze pomniejszono 87 razy na makiecie. Do wykonania dioramy użyto wiele najlepszych komponentów modelarskich i wiele naturalnych jak np. naturalny węgiel, przesiany piasek, żużel z popielnika parowozu. Zieleń wykonano z odpowiednio preparowanych traw i krzewów naturalnych – zebranych na łące lub w lesie. Sam obiekt – wówczas hali 4 stanowiskowej wykonano z tworzywa i metalu, posiada on odwzorowane w skali oryginalne wyposażenie – podświetlane piece ogrzewcze, palenisko kowalskie, kanały naprawcze i wyposażenie warsztatu. Z równym pietyzmem wykonano miniaturę znajdującej się w parowozowni charakterystycznej wieży wodnej patentu Otto Lintze. (Odwzorowano z metalu też wiatromierz na szczycie dachu z wytłoczoną datą budowy obiektu – 1907 oraz działający wodowskaz). Układ torowy umożliwia poruszanie się modeli po terenie stacji, rozjazdy są ruchome, z obrotowymi podświetlanymi latarniami zwrotnicowymi.
Komentarze
Zalogowani użytkownicy nie muszą wpisywać kodu bezpieczeństwa. Zarejestruj się teraz lub zaloguj się jeśli masz już konto.